تهران - همایش طب و قضا

دبیر علمی صورتجلسه های کمیته های علمی تهران

| تاریخ ارسال: 1401/6/21 |

فرم صورتجلسه

موضوع: صورتجلسه نهایی کمیته علمی اختلال هویت جنسیتی- هفتمین همایش سراسری طب و قضا

تاریخ جلسات برگزارشده: ۷/۶/۱۴۰۱،۲۱/۶/۱۴۰۱، ۱۱/۷/۱۴۰۱، ۲۵/۷/۱۴۰۱، ۹/۸/۱۴۰۱، ۲۳/۸/۱۴۰۱

مکان: سالن جلسات اداره کل استان تهران

اعضای دایمی: آقای دکتربرزگر،آقای دکترمینوی،خانم دکتر مهدیزاده،آقای دکتر هرمزپور، آقای دکتر صابری،آقای دکتر علی محمدی، دکتربیک محمدی(دبیر جلسه)

مدعوین: آقایان دکتر توحیدی و دکترهادی از پژوهشگاه قوه،آقای عباس زاده از دادگاه امور حسبی، سرکارخانم ها حامد و سرایی از امور بین الملل و حقوق بشر قوه، آقای دکتر اعتضادی و خانم ها دکتر صدری و دکتر افتخار و دکتر محمودی از معاینات مرکز و کمیسیون پزشکی، آقایان عبادی و کاظمی و خانم دبیری از ثبت احوال، آقای محمدی از معاونت درمان دانشگاه شهید بهشتی، خانم ها دکتر موسوی و سلطانی فر از معاونت درمان دانشگاه تهران.

موارد مطروحه و سوالات:
۱- اهمیت و ابعاد مختلف اختلال هویت جنسیتی ۲- دلیل افزایش شیوع مراجعین اختلال هویت جنسیتی نسبت به سالیان گذشته ۳- علت افزایش آمار اختلال هویت جنسیتی مونث به مذکر درکشور ۴ - جایگاه پزشکی قانونی در تشخیص و تایید فرایند مربوطه ۵- آیا مقام قضایی می تواند در اظهارنظر نهایی، نظر کارشناسی پزشکی قانونی را مد نظر قرار ندهد یا به عبارت دیگر، نقش نظریه پزشکی قانونی در صدور حکم قضایی چیست؟ ۶- چالش های مطرح در اجرای پروتکل های تشخیصی و درمانی اختلال ملال جنسیتی ۷- چالش های دستگاه قضایی و پزشکی قانونی در روند بررسی و کارشناسی مبتلایان به اختلال مزبور اعم از نحوه پذیرش، نحوه حضور در کمیسیون، نحوه عکسبرداری برای تشکیل پرونده و غیره۸- آیا بعد از تایید ابتلا به اختلال ملال جنسیتی، الزام به تغییر جنسیت وجود دارد یا صرف تغییر هویت شناسنامه ای کافی است؟ ۹- آیا اجبار به انجام جراحی برای تغییر هویت شناسنامه ای صحیح می باشد؟۱۰- محاسن و معایب تغییر هویت شناسنامه ای بدون انجام جراحی چیست؟ ۱۱- مشکلات احتمالی مبتلایان به اختلال مذکور پس از انجام جراحیهای تغییر جنسیت۱۲- بررسی امکان پذیرش جنسیت سوم(خنثی) در جامعه برای جلوگیری از تبعات جراحی و میزان تاثیر آن در رفع برخی مشکلات این مبتلایان۱۳- نحوه افتراق مبتلایان به ملال جنسیتی از سایربیماریهای روانپزشکی واجد برخی علایم سردرگمی هویت جنسی۱۴- نحوه افتراق مبتلایان به ملال جنسیتی از مبتلایان به تمایلات همجنسگرایانه ۱۵- میزان تاثیر شرایط اجتماعی فرد، گروه همسالان، شبکه های اجتماعی و غیره در بروز تمایلات مورد ادعای فرد۱۶- میزان دقت، مقبولیت و قابل اعتماد بودن نتایج ارزیابی ارایه شده از سوی مراکز تشخیصی- درمانی در خصوص مبتلایان به این اختلال ونیز میزان نظارت براینگونه مراکز و رعایت استمرار و پیگیری تشخیصی- درمانی از سوی مبتلای ملال جنسیتی.

مصوبات و پاسخ به سوالات و ابهامات به ترتیب شماره:

ملال جنسیتی همیشه به عنوان معضل اجتماعی و درگیری مستقیم دستگاه قضایی، پزشکی قانونی، ثبت احوال، ضابطین قضایی و زندانها، سازمان نظام وظیفه و مراکز درمانی مطرح بوده، همچنین طرح موردی اتهامات، ایرادات، شکایات، مباحث بین المللی و حقوق بشری،، بحثهای عدیده فرهنگی، مذهبی، حقوقی و اجتماعی و خانوادگی از بابت نوع پوشش، ارث، دیه، شغل، تحصیل و در برخی موارد بعنوان حربه ای برای درخواست پناهندگی و مهاجرت و غیره، مطرح بوده است.
افزایش آمار در کل دنیا اتفاق افتاده که احتمالا به دلیل افزایش آگاهی مبتلایان، تسهیل شدن شرایط اجتماعی، بازتر شدن فضای جامعه و رفع قبح موضوع می باشد. لیکن هنوز نتایج بررسیهای دقیق علمی و پژوهشی به دست نیامده است.
در این خصوص هنوز بررسی جامع میدانی و تحقیقات علمی و رسمی در کشور انجام نشده است.
پزشکی قانونی بعنوان یک سازمان علمی– قانونی مورد وثوق و در مقام پاسخگویی به استعلامات قضایی مرتبط،(پس از معاینه جسمانی، مصاحبه روانپزشکی، بررسی نتایج پاراکلینیک( آزمایشات ژنتیکی و هورمونی) و ارزیابی مستندات و اقدامات تشخیصی-درمانی انجام شده قبلی و توصیه به انجام موارد ضروری بعدی، تشخیص اولیه اختلال در بخش معاینات بالینی و تایید یا رد تشخیص در کمیسیون پزشکی قانونی) در مسیرفرایند رسیدگی به اینگونه پرونده ها قرار می گیرد.
قانون یا دستورالعمل مدوّنی در خصوص الزام ارجاع متقاضیان از سوی دستگاه قضایی به پزشکی قانونی یافت نگردید، لیکن مقام قضایی از تخصص و کارشناسی پزشکی قانونی برای ارزیابی دقیقتر در تشخیص مبتلایان بهره می برد. در مجموع نظریه پزشکی قانونی طریقیت دارد ولی موضوعیت ندارد.
عدم وجود مراکز تشخیصی درمانی خاص این افرادبرای مراجعه در بدو امر، فقدان دستورالعمل های مدوّن برای انجام اقدامات درمانی غیرقابل برگشت مانند هورمون درمانی، اعمال جراحی و غیره در مراحل قبل و بعد از ارجاع به پزشکی قانونی.
نحوه پوشش و حضور افراد در محاکم و سپس پزشکی قانونی، نحوه عکسبرداری برای تشکیل پرونده، محدود بودن مراکز تشخیصی درمانی مورد وثوق با نوبتهای طولانی.
بر اساس روال موجود، پس از تشخیص اولیه در بخش روانپزشکی قانونی و تشخیص قطعی در کمیسیون پزشکی قانونی، برای صدور مجوز از سوی محاکم قضایی با هدف تغییر هویت شناسنامه ای، الزام به انجام اعمال جراحی تغییر جنسیت خصوصا در دستگاه تناسلی خارجی وجود دارد.
اجبار به انجام جراحی زودهنگام برای اخذ شناسنامه با هویت جدید با چالشهای اخلاقی، حقوق فردی و حقوق بشری همراه است، علاوه براینکه مطابق با موازین علمی مربوطه نیست. کمااینکه در مبتلایان به هرمافرودیسم ( دو جنسیتی ژنتیکی ناشی از اختلالات دوران جنینی) که برای اصلاح ظاهری و عینی دستگاه تناسلی متناسب با وضعیت ژنتیکی نیاز به جراحی دارند، چنین اجباری وجود نداشته و مبتلایان با جنسیت موجود خود که در تضاد با جنسیت ژنتیکی ایشان است در جوامع ظاهر می شوند و از شناسنامه مرتبط با جنسیت غیر واقعی خود برخوردارند. در این راستا و برای تخفیف مشکلات مطروحه، پیشنهاد شد؛ این مبتلایان برای مدت کوتاه ۳-۲ سال که مطابق با مدت زمان انطباق فرد در هویت و پوشش جدید و پیگیری اقدامات درمانی تکمیلی و نهایی از جمله ادامه هورمون درمانی و جراحیهای متعدد و تخصصی است، از کارت هویت موقت بدون اعمال تغییراتی در کارت ملی اصلی و اسناد سجلی، برخوردار گردند تا بتوانند بدون دردسر اضافه از خدمات اجتماعی( مانند مراجعه به بانک و سایر دستگاههای دولتی، نظامی، انتظامی) استفاده نمایند. ضمن اینکه در این مدت از تمامی حق و حقوق قانونی( ارث، دیه و ....) منطبق با جنسیت اولیه خود برخوردار هستند. حق ازدواج رسمی تازمان تعیین تکلیف قطعی و اخذ هویت جدید، براساس قانون ندارند. در صورت پشیمانی از تغییر جنسیت، فرصت کافی و شرایط مناسب تری برای بازگشت به جنسیت اولیه وجود دارد. امکان سوء استفاده های مرتبط با جنسیت( حضور در مجامع و اماکن و مجالس و مشاغل با جنسیت مخالف) تقلیل می یابد یا حضور ایشان بصورت آگاهانه و تحت نظارت خواهد بود.

۱۰- محاسن:درصورت انصراف فرد یا اشتباه تشخیصی، قابلیت جبران بیشتری وجود دارد. هزینه های غیر ضروری کمتری به متقاضی تحمیل می شود، کاهش زمان رسیدگی به پرونده و کاهش عوارض جسمانی ناشی از اعمال جراحی عجولانه فوری
معایب: عدم تطابق هویت شناسنامه ای با مشخصات جسمانی و عینی فرد، تسهیل فرایند و احتمالا تشویق افراد بیشتری برای اقدام ازجمله سایر مبتلایان به اختلال روانپزشکی یا همجنسگراها، ایجادبستر مناسب برای سوء استفاده برخی. در مجموع در صورتیکه فرد تمایلی به تغییر جنسیت کامل ظاهری ندارد لزومی به تغییر هویت و جنسیت سجلّی نیست.
۱۱-این افراد تا آخر عمردرجاتی از نارضایتی را دارند از جمله اجبار به مخفی نمودن هویت قبلی، عدم رضایت کامل از ظاهر خود، مشکلات پذیرش از سوی افراد هم جنس و غیر همجنس، مشکلات مرتبط با شغل، تحصیل، ازدواج و غیره، مشکلات ناشی از فقدان نتیجه ایده آل از جراحی و عوارض معمول اقدامات درمانی انجام شده.. لیکن با تغییر ظاهر و هویت سجلّی، مشکلات اصلی و جدی فردی، حقوقی، اجتماعی آنان مرتفع می گردد. عموما از تغییر هویت و نام خود راضی هستند. درمانهای انجام شده و تغییر شناسنامه کمک می کند تا بتوانند بهتر و راضی ترازقبل زندگی کرده و به مرور با شرایط خود سازگارتر شوند.
۱۲-در حال حاضر بنظر می رسد زمینه مساعد برای رویکرد به پذیرش جنسیت سوم مهیا نیست، اما به نظر می رسد پیشنهاد ارائه شده در پاسخ به سوال ۹ تنها راهکار ممکن و عملی باشد.
۱۳- افتراق اختلال هویت جنسیتی با سایر اختلالات روانپزشکی واجد جزء مشکلات هویتی از طریق اخذ شرح حال، معاینه، مصاحبه روانپزشکی و ارزیابیهای تکمیلی کاملا مقدوراست.
۱۴-همجنسگرایی واجد معیارها و ویژگیهای کاملا متفاوتی است که در افتراق کامل با ملال جنسیتی قرار می گیرد و مهمترین آن رضایت فرد از بدن و وضعیت جسمانی ظاهری و در مجموع جنسیت خود می باشد. همجنسگرا تمایل به تغییر جنسیت ندارد. نوع اختلال روانی در همجنسگرا در زمینه گرایش جنسی است اما نوع اختلال در ملال جنسیتی، در زمینه هویت جنسیتی است.
۱۵-معمولا افراد جذب گروهها و شبکه های دلخواه و منطبق با خواستهای خود می شوند و در صورت عدم انطباق از گروه خارج و تمایلات و گرایشاتشان به حالت مبدا بازگشت می کند. موارد با شروع ناگهانی علایم بدون وجود علایم و شرح حال قبلی و همچنین در موارد شروع علایم در سنین بالا، باید دقت تشخیصی و ارزیابی بیشتری صورت گیرد.
۱۶- بنظر می رسد معاونت درمانها در خصوص جزئیات و مشکلات و بسترسازیها و نظارتهای مورد لزوم اشراف و عنایت ندارند.از این لحاظ پیشنهاد می شود از سوی وزارت بهداشت برای تعیین و اختصاص مراکز درمانی و تشخیصی و ایجاد بسترهای لازم و نظارت بر عملکرد پس از تعیین دستورالعمل و پروتکل اجرایی مرتبط، اقدامات جدی و عاجل صورت گیرد تا از هرج و مرج موجود و مراجعه به مراکز و مطبهای مختلف که منجر به صرف هزینه و زمان غیر ضروری و انجام اقدامات درمانی غیر قابل برگشت قبل از اقدامات قانونی و اداری می گردد، اجتناب شود.

امضاء: دکتر آمنه بیک محمدی- دبیر کمیته علمی ملال جنسیتی

دفعات مشاهده: 2901 بار | دفعات چاپ: 349 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار | 0 نظر

دبیر علمی صورتجلسه های کمیته های علمی تهران

| تاریخ ارسال: 1398/3/18 |

مبتلا، نیاز به ارتقاء آگاهی و اطلاعات افراد خانواده جهت پیشگیری از آسیب‌های روانی اجتماعی و عدم طرد فرد مبتلا می‌باشد.
7- توجه به بعد انسانی موضوع و رهانیدن فرد مبتلا از درد و رنج و دغدغه‌ای که با آن درگیر است.
8- ضرورت تبیین و تدوین آئین نامه و بخشنامه ای که لازم الاجرا برای قضات دادگاههای امور حسبی بوده و وحدت رویه را سبب شود.

*پاسخ سوال دوم- دلیل افزایش شیوع اختلال هویت جنسی نسبت به سالیان گذشته
1- عدم آگاهی مبتلایان تا سالهای قبل نسبت به آنچه باید انجام دهند یا مکانی که باید مراجعه نمایند که در نهایت سبب تحمل بیماری یا مهاجرت یا خودکشی یا ... می شد و به هر ترتیب در سیستم آماری وارد نمی‌شدند.
2- افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به این اختلال که سبب می‌شود مبتلایان در هر طیف که باشند مراجعه نمایند. (در کشور ما آمار رسمی وجود ندارد. در دنیا ₁₂₀₀₀/¹ )
3- افزایش دسترسی مبتلایان با توجه به انجام فرایندهای ارزیابی و درمان در تعدادی از استانها علاوه بر استان تهران که سبب سهولت مراجعه و افزایش آن شده است.

*سایر نکات مطروحه:
- علیرغم اینکه این موضوع واجد ابعاد فراوان است در خصوص همایش تنها توجه و تمرکز روی ابعاد حقوقی قضایی و روانپزشکی لازم خواهد بود.
- در حال حاضر آمار دقیقی از جامعه TS در ایران وجود ندارد که یکی از دلایل آن این است که مراجع مرتبط آمار محدود خود را ارائه می‌نمایند که بخشی از آمار حقیقی است (پزشکی قانونی از مراجعین، بهزیستی از مراجعین نیازمند کمک مالی، دادگاهها از مراجعینی که پیگیری نهایی را انجام داده اند و ...)
- در حال حاضر مقررات واحدی برای انجام امور قضایی مبتلایان وجود ندارد و تنها مواردی که حاصل تجربه است لحاظ می‌شود: داشتن 18 سال تمام، تابعیت جمهوری اسلامی ایران، عدم دوتابعیتی بودن، معرفی و تأیید اختلال توسط روانپزشک و پس از احراز این موارد به کمیسیون پزشکی قانونی ارجاع می‌شوند.
- شیوع 1 در 12000 مربوط به مراجعین ثبت شده است. با در نظر داشتن افرادی که درجاتی از اختلال را دارند ولی با آن کنار آمده اند یا در مراجعه تردید دارند آمار بیشتر است و به 1 در 2000 می‌رسد.
- افزایش آمار اختلال هویت جنسی از نوع مؤنث به مذکر (F به M) در سطح جهانی هم وجود دارد اما دلیل آن مشخص نشده (در این خصوص مقرر شد سرکار خانم دکتر صمدی مستندات آماری سال گذشته کمیسیونهای استان تهران را در جلسه بعد ارائه نمایند).
- مواردی که در ایتولوژی بیماری، علل شیوع آن و ... مطرح شده به اثبات قطعی نرسیده است.

*اعضاء: دکتر قادری- دکتر توحیدی- دکتر ادیب زاده- دکتر صابری- دکتر قره داغی- دکتر مینوی- دکتر مزینانی- دکتر صدری- دکتر میرجلیلی- دکتر علی محمدی- دکتر مهدیزاده

صورتجلسه طب و قضا
استان تهران

جلسه مورخ 28/2/98 ساعت 13:30 تا 15

مقرر شد اختلال هویت جنسی و داخل پرانتز (ناخشنودی جنسیتی) نامیده شود.

در بیمار و اختلال بودن آن مشکلی نیست ولی در حال حاضر در DSMIV به عنوان ناخشنودی نام برده شده است.

به دلیل آنکه جنسیت یکی از مولفه‌های مهم هویتی افراد (identification) می باشد فلذا تغییر هویت جنسیتی و تغییر جنسیت اهمیت به سزایی دارد. و در ابعاد مختلف خانوادگی، شغلی، اجتماعی، حقوقی ، سیاسی، فقهی قابل بررسی است که در این همایش به منظر فقهی، حقوقی، پزشکی پرداخته شده است.
مطالعه پژوهشی و آنالیز آماری قابل ملاحظه‌ای بررسی آینده کسانی که تغییر جنسیت داده اند نداریم که به نظر می‌رسد به دلیل عدم رضایت این افراد جهت کنکاش در زندگی خصوصی آنها به دلیل محرمانگی بحث جنسیت است.
مقرر شد سوالی تحت عنوان «چالشها و مشکلات افراد مبتلا پس از تغییر جنسیت چیست؟» اضافه شود.

اعضای جلسه:
آقای دکتر کارگربیده
آقای دکتر قره داغی
آقای دکتر علی محمدی
آقای دکتر مینوی
آقای دکتر ادیب زاده
آقای دکتر صابری
آقای دکتر میرجلیلی
خانم دکتر مزینانی
(آقای دکتر توحیدی از پژوهشگاه قوه قضائیه)

دفعات مشاهده: 2890 بار | دفعات چاپ: 348 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار | 0 نظر